Bezelye ekim zamanı, üretim miktarı ve kalitesi açısından oldukça önemlidir. Bu nedenle Marmara bölgesinde bezelye ekimi yaparken doğru zamanı seçmek oldukça önemlidir. İdeal ekim zamanı, toprak sıcaklığına, nem oranına ve hava şartlarına bağlı olarak değişebilir.
Marmara bölgesinde en uygun bezelye ekim zamanı, genellikle Şubat sonu ve Mart ayıdır. Ancak bunun yanı sıra, ilkbaharın sonlarına doğru da ekim yapılabilir. Toprak sıcaklığı 8-10°C civarında olduğunda ekime başlanması önerilir.
Ekim için doğru toprak hazırlığı, toprak verimliliğini arttıracaktır ve bu sayede yüksek kaliteli ürün elde edilecektir. Bezelyeler, verimli ve humuslu topraklarda yetişirler. Toprağın yeterli havalandırması ve drenajı sağlanmalıdır. Ekim derinliği ise 3-5 cm olmalıdır.
- Ekim öncesi toprağın gübrelenmesi yapılmalıdır.
- Ekim sırasında, toprağın nem oranına dikkat edilmelidir.
- İlk çıkışın yapılabilmesi için bezelyelerin sulanması gerekebilir.
Bezelyeler, nem isteyen bir bitkidir. Bu nedenle sulama işlemi, özellikle yaz döneminde düzenli bir şekilde yapılmalıdır. İlk sulama işlemi, tohumların toprağa ekildiği zaman diliminden sonra 4-5 gün içinde yapılmalıdır. Diğer sulama işlemleri, bitkinin büyümesine ve ihtiyaçlarına göre ayarlanmalıdır.
Ayrıca, düzenli olarak gübreleme işlemi de yapılmalıdır. Özellikle ilk dönemlerde bitkinin ihtiyaçlarına göre, azot, fosfor ve potasyum gibi elementler içeren uygun gübreler kullanılmalıdır.
Bezelye bitkisi zararlılara da maruz kalabilir. Bunlar arasında en yaygın görülenleri, yaprak bitleri, kurtlar, örümcekler, hastalıklar ve mantarlar yer alır. Bu zararlılarla mücadele etmek için ise öncelikle doğru tarım teknikleri uygulanmalıdır. Çiftlik temizliği, böceklerin doğal düşmanları ve doğal mücadele teknikleri gibi yöntemler kullanılabilir.
Bezelye Nedir?
Bezelye, baklagiller ailesine ait ve turpgiller familyasından bir bitkidir. Genellikle beyaz çiçekleri ve yeşil, sert taneleriyle bilinir. Zengin bir protein, lif, C vitamini, folat ve mineraller kaynağı olan bezelye, sağlıklı bir beslenme için önemlidir. Bezelyenin kullanım alanları oldukça geniş olup, yemeklerde taze, dondurulmuş veya konserve şeklinde kullanılabilir. Ayrıca, kuru bezelye olarak da tüketilebilir ve hayvan yemi olarak da kullanılır. Bezelye aynı zamanda sağlık ve güzellik endüstrisinde de kullanılır. Yüksek miktarda antioksidan içerir ve özellikle cilt bakım ürünlerinde sıkça tercih edilir.
Marmara Bölgesinde Bezelye Yetiştiriciliği
Bezelye bitkisi, taze tüketimi, dondurulması ve konservesi yapılarak kullanılan bir besin kaynağıdır. Marmara bölgesindeki tarım arazilerinde de sıkça yetiştirilen bir bitkidir. Bezelye yetiştiriciliğinde, toprağın hazırlığından hasat ve depolama işlemlerine kadar birçok aşamada dikkat edilmesi gereken teknikler vardır. Toprak hazırlığı yapılırken, toprağın gübrelenerek ve işlenerek optimum bitki gelişimi sağlanmalıdır. Bezelye ekimi için en uygun zaman ise baharın erken aylarıdır. Bunun yanı sıra, doğru tohum seçimi de yapılarak verimliliği arttırılabilir.
Bezelye bitkisi, sulama ve gübreleme gereksinimlerine de ihtiyaç duyar. Sulama işlemleri bitkinin ihtiyaçlarına göre, toprağın nem seviyesi kontrol edilerek yapılmalıdır. Gübreleme ise, bitkinin ihtiyaç duyduğu besin maddelerini sağlamak için yapılır. Bezelye yetiştiriciliği yapılırken, pestisit ve fungisit gibi kimyasal maddeler kullanılarak hastalıklara ve zararlılara karşı önlemler alınmalıdır.
Toprak Hazırlığı
Bezelyenin yetişebileceği uygun toprak, gevşek yapısı ile drenajı iyi olan, besin açısından zengin bir topraktır. Toprak hazırlığı sürecinde tarlada bulunan yabani otlar temizlenir ve toprak işlenir. Toprağın ph değeri 6,0-6,8 arasında olmalıdır. Bu aralık dışındaki ph değerleri, bezelye yetiştiriciliği için uygun değildir.
Toprağın kalitesini arttırmak için organik gübre kullanılabilir. Gübreleme işlemi, bezelye bitkisinin ihtiyacı olan besin öğelerini karşılamak adına yapılmalıdır. Bezelye bitkisi için uygun olan gübreler, nitrojen içeriği yüksek olan organik gübrelerdir. Kişi, topakların yok edilmesi adına tarladan geçmeden evvel, zemini düzeltmek adına bel spreyi kullanabilir.
- Bölgenizdeki toprak sınıflarını araştırın.
- Bölgeniz için en uygun bitki çeşitliliğini seçin.
- Doğru toprağı ve gübreyi seçin.
- Toprak hazırlığı zamanı öncelikle zeminin gevşetimi sağlanmalıdır.
- Organik gübre kullanın ve toprağın kalitesini arttırın.
Bezelye bitkisi, direkt olarak toprağa ekilebilir veya önceden hazırlanmış saksılara ekilebilir. Saksılara ekim yapmak için, torf veya vermikülit gibi hava geçişine izin verebilen malzemeler kullanılmalıdır.
Ekim Zamanı
Marmara Bölgesi, farklı iklim şartlarına sahip olduğundan bezelye ekimi için en uygun zamanlar farklılık gösterebilir. Genellikle Mart ayının sonlarından Nisan ayının başlarına kadar ekim yapılması önerilir. Ancak, toprak ve iklim şartlarının uygun olduğu durumlarda Ekim ayına kadar da ekim yapılabilir.
Doğru ekim teknikleriyle verimli bir hasat alınabilmesi için öncelikle toprağın uygun şekilde işlenmesi gerekmektedir. İşlenen toprağın üst kısmı düzleştirilerek çukurlar açılmalı ve sırayla tohumlar bu çukurlara yerleştirilmelidir.
Bunun yanı sıra, tohumlar doğru şekilde sulanmalı ve gübrelenmelidir. Sulama işlemi, tohumun uygun şekilde çimlenmesi için ilk günlerde daha sık yapılmalıdır. Gübreleme işlemi ise yetişen bitkinin ihtiyaçlarına göre yapılabilmektedir. Bezelye bitkisi, azot ihtiyacı fazla olan bitkilerdendir ve genellikle gübre olarak organik gübre önerilir.
Ekim yapıldıktan sonra bitkiler belirli aralıklarla sulanmalı ve gerekli gördüğü takdirde ilaçlamalar yapılmalıdır. Elde edilecek hasatın kalitesini arttırabilmek için, tek seferde tüm tohumları ekmek yerine, haftada farklı günlerde düzenli olarak ekim yapmak daha etkili olabilir.
Doğru Tohum Seçimi
Bezelye bitkisi için doğru tohum seçimi oldukça önemlidir. Kaliteli tohumlar, sağlıklı ve bol verimli bitkilerin yetişmesini sağlar. Tohum seçerken paket üzerindeki bilgileri dikkatle okumalısınız. İyi bir tohum, çimlenmesi hızlı olan ve hastalıklara dirençli olan tohumdur.
Tohumların saklama koşulları da oldukça önemlidir. Nemli ortamlarda saklanan tohumlar, çürüyebilir ve çimlenemez hale gelebilir. Bunun için tohumlarınızı kuru ve serin bir ortamda saklamalısınız. Tohumlarınızı kuru bir poşet veya kutuda saklamak en uygun yöntemdir.
Satın aldığınız tohumları kesinlikle bir sonraki yıl kullanmayın. Bir yıl önceden satın alınmış tohumlar, zamanla çimlenme oranını kaybedebilirler. Bunun yerine her yıl yeniden taze tohumlar almanızı öneririm.
| Doğru Tohum | Yanlış Tohum |
|---|---|
| Çimlenme oranı yüksek | Çimlenme oranı düşük |
| Hastalıklara dirençli | Hastalıklara hassas |
| Fideleri güçlü | Fideleri zayıf |
Doğru tohum seçimi yaparak, sağlıklı ve bol verimli bir bezelye hasadı elde edebilirsiniz.
Sulama ve Gübreleme
Bezelye bitkisi sağlıklı ve verimli bir şekilde yetiştirilmek için uygun sulama ve gübreleme yöntemlerine ihtiyaç duyar. Sulama, bitkinin büyümesini ve meyve verimini artırmak için gereklidir. Sulamada amaç, toprağı nemli tutmaktır. Bezelye bitkisi, fazla sulamadan zarar görebilir ve bu nedenle toprağın kısmi nemliliği korunmalıdır.
Gübre, bitkinin temel ihtiyaçlarını karşılamak ve sağlıklı bir büyüme sağlamak için önemlidir. Bezelye, azot, fosfor ve potasyum gibi besin maddelerine ihtiyaç duyar. Doğru miktarda gübre kullanarak, bitkinin ihtiyaçları doğru şekilde karşılanabilir. Ancak fazla gübreleme, bitkilerin yanmasına veya çevreye zararlı atıkların yıkılmasına neden olabilir.
En uygun sulama ve gübreleme yöntemleri toprağın türüne, iklim koşullarına ve bitki gelişim dönemlerine göre değişebilir. Sulama için önerilen yöntem, damla sulama veya yer altı sulama sistemleri gibi düşük basınçlı sulama yöntemleridir. Bezelyeler, büyüme döneminden önce toprağa 10-10-10 formülünde gübre uygulanabilir.
Zararlılar ve Hastalıklar
Bezelye bitkisi, çeşitli hastalıklar ve zararlılar tarafından etkilenebilir. Bunlar arasında en sık görülenler yaprak bitleri, örümcek akarları, pas hastalığı, siyah kök çürüklüğü, antraknoz hastalığı ve bakteriyel solgunluk yer alır.
Örümcek akarları gibi zararlılar, yaprakların alt tarafında toplanarak bitkiyi zayıflatır ve bu nedenle erken müdahale edilmelidir. Yaprak bitleri de yaprakların besinlerini emerek zarar verirler ve kontrol altına alınması gerekir.
Pas hastalığı, yaprakları küçültüp güçsüzleştirir ve bitkiyi zayıf düşürür. Siyah kök çürüklüğü, köklerde siyah lekeler oluşmasına neden olur ve bitkiyi öldürebilir. Antraknoz hastalığı ise yapraklarda kahverengi lekeler oluşturur ve hassas noktalardan enfeksiyon oluşması sonucu meyveler çürür.
Bakteriyel solgunluk, yapraklarda sararma ve buruşma ile kendini gösterir. Bu hastalıkların önlenmesi için bitkiler düzenli olarak kontrol edilmeli, hastalıklı bitki parçaları temizlenmeli ve ilaçlama yapılmalıdır. Ayrıca, bitkilerin uygun miktarda su ve besin alması sağlanmalıdır.
Hasat ve Depolama
Bezelye bitkisi doğru zamanda hasat edilmezse, üründe kalite kaybı ve randıman düşüklüğü yaşanabilir. Hasat işlemi yapılırken, bezelye tanelerinin tamamen olgunlaştığı ve kabuk renginin yeşilden sarıya döndüğü dönem tercih edilmelidir.
Hasat işlemi elle yapılırsa bitkiye zarar verilmemesi için sapın kırılmadan koparılarak yapılmalıdır. Makine ile hasat yapılıyorsa, hasat makinesinin ayarları doğru olmalı ve sadece taneler toplanmalıdır.
Hasat sonrasında, bezelye tanelerinin sapları ayrılarak işlem yapılmalıdır. İşleme işlemi, tanelerin kabuklarından ayrılması ve temizlenmesi işlemidir. Bu işlem sonrası, bezelye taneleri uygun depolama koşullarında muhafaza edilmelidir.
Bezelye taneleri için uygun depolama koşulları sıcaklık, nem, ışık ve hava değişkenliklerinin minimum olduğu ortamlardır. Bezelye taneleri, ağzı sıkı kapaklı plastik kaplar, naylon poşetler veya teneke kutular içinde depolanabilir. Depolama süresince bezelye tanelerinin rutubeti kontrol edilerek, rutubetlendiği durumlarda havalandırma ve kurutma işlemleri yapılmalıdır.
Hasat Zamanı
Bezelye bitkisi, hasat zamanı geldiğinde dolgun ve lezzetli bezelyeler sunmak için doğru zamanda hasat edilmelidir. En uygun hasat zamanı, bezelyelerin olgunlaşmaya başladığı zamandır. Bezelyelerin hasat edilmesi, olgunlaşmaya başladıktan sonra ortalama 60-70 gün sürer.
Hasat edilmeden önce, bezelyelerin olgunlaşması için yeterli zaman verilmelidir. Bezelyelerin hasat için hazır olduğunu belirlemek için, bezelyelerin sertliğini kontrol etmek gerekir. Bezelyelerin sertliği kaybolduğunda, hasat için hazır olduklarını gösterir.
- Hasat işlemi yapılırken, bezelyelerin sapları kesilmelidir. Böylece bezelye taneleri daha kolay ayrılır ve kaybolma ya da hasar riski en aza indirilir.
- Hasat işlemi, bezelyelerin tamamen olgunlaşması beklenmeden de yapılabilir. Ancak, bu durumda bezelyeler daha az dolgun ve lezzetli olabilir.
- Büyük bir hasat yapılacaksa, toplanan bezelyelerin hemen işlenmesi veya saklanması önerilir. Aksi takdirde, taze bezelye lezzetini kaybedebilir ve bozulabilir.
Bezelyelerin hasat zamanına dikkat ederek, daha lezzetli ve sağlıklı ürünler elde etmek mümkündür.
Depolama Şekilleri
Bezelye bitkisinin hasadı yapıldıktan sonra uygun şekilde depolanması önemlidir. Bezelyelerin uygun koşullarda depolanması, ürünün kalitesini korur ve bozulmaların önüne geçer. Depolama teknikleri arasında kapalı depolama, açık depolama, soğuk hava depolama, vakum ambalajlama gibi yöntemler bulunmaktadır.
Kapalı depolama yöntemi, bezelyelerin hava almayacak bir şekilde depolanmasıdır. Bu yöntemde uygun nem ve sıcaklık koşulları sağlanarak uzun süre depolama yapılabilir. Açık depolama ise bezelyelerin açık havada serilerek depolanmasıdır. Ancak bu yöntemde nem ve yağış gibi faktörler ürün kalitesini olumsuz etkileyebilir.
Soğuk hava depolama, ürün kalitesini koruyan bir yöntemdir. Bezelyelerin düşük sıcaklıkta depolanması, ürünün bozulmasını önler. Vakum ambalajlama yöntemi ise, bezelyelerin hava almayacak bir şekilde ambalajlanmasıdır. Bu yöntem, ürünün raf ömrünü uzatır.
Bezelye Yetiştiriciliğiyle İlgili Diğer Konular
Bezelye yetiştiriciliği ile ilgili olarak bazı sık karşılaşılan konular vardır. Bu konuların başında, bezelye bitkisi için belirlenecek olan uygun toprak tipi ve tohum seçimi yer almaktadır. Bunun yanı sıra, bezelye bitkisinin hastalıkları ve mücadele yöntemleri, sulama ve gübreleme önerileri, hasat zamanı ve depolama şartları da önemlidir. Bezelye yetiştiriciliği yaparken dikkat edilmesi gereken konulara dair daha fazla bilgiye sahip olmak için, tarım uzmanlarına ve deneyimli çiftçilere danışabilirsiniz.
Bunların yanı sıra, bezelye bitkileri arasında yetiştirilen farklı çeşitler ve bunların özellikleri de bilinmelidir. Örneğin, bazı bezelye çeşitleri daha sıcak havalara dayanıklıdır ve yaz aylarında daha iyi sonuçlar verirken, bazı çeşitler soğuk ve nemli havalara daha dayanıklıdır. Bezelye yetiştiriciliği yaparken doğru çeşit seçimi, verimlilik açısından oldukça önemlidir.
Bezelye ile ilgili diğer önemli bir konu, bitki üzerindeki zararlıların ve hastalıkların nasıl önlenebileceği veya mücadele edilebileceğidir. Bezelye bitkilerine zarar veren böcekler ve mantarlar hakkında bilgi sahibi olmak, bitkinin sağlığı ve verimliliği açısından son derece önemlidir.
